مقدمه
صنعت چاپ از دیرباز یکی از مهمترین صنایع درجهان است. تاریخچه چاپ به سالهای قبل باز میگردد و یکی از اصلیترین ملاکهای تمدن، برخورداری از ابزارهایی برای تکثیر و نگهداشت اسناد و کتب تاریخی بوده است. صنعت چاپ برای اولین بار درچین باستان ابداع شده و در موزههای شهر پکن آثاری از وجود چاپ در این تمدن دیده میشود. درسالهای بعد رفته رفته این صنعت نیز مانند دیگر صنایع دگرگونیهایی پیدا کرد و نهایتا در دوران رنسانس به شکوفایی رسید. دراین نوشتار با معرفی بررسی تاریخچه صنعت چاپ همراه شما هستیم.
یک؛ تمدن چین، پیشگام در صنعت چاپ
درگذشته و درغیاب دستگاههای چاپ، کتابها و اسناد به وسیله کتابت منشیان و کاتبان تکثیر میشد و آنچه از آغاز چاپ درچین نقل شده است، انتشار آثاری مانند کتاب و مجلات نیست، بلکه نوعی از چاپ است که امروزه به آن چاپ بلوکی گفته میشود. چاپ بلوکی شامل تکنیکهایی است درآن حک کردن چیزی به روی چوب صورت میگیرد. دراین روش با استفاده از جوهرهای دستساز، تصاویر و نوشتههایی به روی قطعات چوبی حک میشد و سپس با فشار دادن شدید و طولانی آن قطعات به روی کاغذ، تصاویر از چوب به روی کاغذ منتقل میشد. این کار زحمت زیادی داشت و به کندی صورت میگرفت، به همین دلیل تنها پادشاهان میتوانستند از امکانات آن بهرهمند شوند. برخی از اوراقی که به وسیله چاپ بلوکی تنظیم شدهاند، درموزههای بزرگی نظیر موزه نیویورک و موزه پکن موجود هستند.
دو؛ یوهانس گوتنبرگ و داستان تولدی دیگر
درسال 1440 یوهانس گوتنبرگ زرگر و مخترع آلمانی با ساخت ماشین چاپ انقلابی را در صنعت چاپ به وجود آورد. البته اسناد و مدارکی از ابداع روشهای حروف چینی در کشورهای شرق آسیا پیشتر از گوتنبرگ موجود است، اما کار مهم او صنعتی کردن این فرآیند بود. به طوری که یک دستگاه بتواند کار حروفچینی چندین و چند کتاب را در یک روز انجام بدهد. هدف او از این کار، چاپ و تکثیر نسخههایی از کتاب مقدس بود، اما چندی بعد نه تنها کتاب مقدس بلکه کتابهای بسیاری بااین روش منتشر شدند و نهایتا یکی از مهمترین ابعاد توسعه اروپا در عصر رنسانس را به وجود آوردند.
سه؛ رونق بیوقفه و تولید محصولات جدید
پس از اختراع ماشین چاپ توسط گوتنبرگ، صنعت چاپ با تحولات زیادی مواجه شد که یکی از آنها تولید مجلات و روزنامهها درکار تولید کتاب بود. یکی از مشکلات مردم در قرون وسطا، عدم امکان دستیابی به کتابها بود و به همین دلیل رهبران مذهبی از جهل ناخواسته آنها سواستفاده میکردند و باورهای غلط را به آنان تحمیل میکردند. اما روش نوین حروفچینی توسط گوتنبرگ که خود بسیار تحت آزار کلیسا بود، نه تنها مشکل تکثیر کتاب را برطرف کرد بلکه دری را به سوی تولیدات جدید مانند روزنامه و مجلات گشود. استقبال مردم از محصولات مکتوب و ایجاد کتابخانهها، پژوهشگران و مخترعین را وادار میکرد تا به روشهای جدید چاپ فکر کنندد تا بتوانند هرچه سریعتر این آثار را به دست مردم برسانند. درآن زمان کتابها با دست نوشته و سپس تکثیر میشدند و همین سرعت فرآیند چاپ را پایین میآورد. مشکلی که با صنعتی شدن چاپ در قرن نوزدهم برطرف شد.
چهار؛ چاپ صنعتی، دسترسی راحت به کتاب
چاپ صنعتی نقطه اوج این صنعت است، جایی که تعداد انبوهی از کتاب میتوانند با این روش در کمتر چند ساعت آماده انتشار بشود. در قرن نوزدهم ماشینهای تایپ رونق گرفتند و همین باعث شد که کتابها به سرعت نوشته بشوند و با فونتی ثابت و راحتخوان در دسترس عموم مردم قرار بگیرند. این مسئله باعث گستردگی علوم مختلف و ادبیات در اروپا شد چنانکه بسیاری قرن نوزدهم را دورهای بیبدیل و تکرارنشدنی در ادبیات میدانند. اما این پایان ماجرا نبود و اختراعاتی نظیر چاپ افست کتاب را به کالایی فراگیر در سراسر اروپا و به تدریج در سراسر جهان تبدیل کرد.
پنج؛ چاپ دیجیتال و چاپ سهبعدی
یکی از آخرین تکنولوژیها درتاریخچه صنعت چاپ، چاپ دیجیتال و پیوند امکانات کامپیوترها با دستگاههای چاپ است. جایی که فایل کتابها و مجلات در سریعترین زمان ممکن از کامپیوتر به فرآیند چاپ وارد میشوند و کتابها میتوانند به طور همزمان در سراسر دنیا منتشر بشوند. همچنین اقبال روزافزون مردم به محصولات چاپی شرکتها و سازمانها را به چاپ بروشور و کاتالوگ متمایل کرد تا بتوانند از این طریق مشتریان خود را از برنامهها و محصولات خودشان مطلع کنند. تا پیش از قرن بیستم، اصطلاح چاپ فقط و فقط منحصر به محصولاتی بود که به وسیله کاغذ تولید میشدند اما حالا دستگاههای چاپ سهبعدی به بازار وارد شدهاند و میتوانند هرآنچه که درتخیل انسان میگنجد را چاپ و منتشر کنند. امروزه سرعت تولید اشیا توسط دستگاه چاپ رضایتبخش نیست و این فرآیند به کندی انجام میشود اما نگاه دقیق به تاریخچه چاپ به ما ثابت میکند که بشر همانطور که توانست از موانع دستگاههای چاپ کتاب عبور کند، بهزودی حتما از پس مشکلات دستگاههای چاپ سهبعدی برمیآید و ما میتوانیم درآیندهای نه چندان دور شاهد سرعت برابر انتشار محصولات درچاپ صنعتی و چاپ سهبعدی باشیم.
شرکت ایمان نوت بااستفاده از توان سازندگان ایرانی در تولید دستگاههای چاپ داخلی و همچنین تجربه و نوآوری مخترعین جهانی، مجموعهای از بهترین و بهروزترین امکانات را فراهم کرده است تا نهایتا بتواند بهترین محصولات را به مشتریان عزیز ارائه کند.